Ξημερώματα 26ης Απριλίου 1986.
Στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ, κοντά στην πόλη Πρίπιατ της Ουκρανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας, ένα πείραμα ασφαλείας εξελίσσεται σε εφιάλτη. Μέσα σε δευτερόλεπτα, ο αντιδραστήρας 4 εκρήγνυται. Ο ουρανός φωτίζεται από ένα απόκοσμο μπλε φως. Ένα σύννεφο ραδιενέργειας σηκώνεται πάνω από τον σταθμό, αόρατο, άγριο και φονικό.
Κανείς δεν ήξερε – ή δεν ήθελε να ξέρει – το μέγεθος της καταστροφής.
Οι πυροσβέστες, χωρίς προστατευτικό εξοπλισμό, ρίχνονται στη μάχη με τις φλόγες. Πολλοί από αυτούς θα πεθάνουν μέσα στις επόμενες ημέρες, έχοντας απορροφήσει θανατηφόρες δόσεις ραδιενέργειας. Στην Πρίπιατ, λίγα χιλιόμετρα μακριά, οι κάτοικοι συνεχίζουν τη ζωή τους σαν να μην συμβαίνει τίποτα: τα παιδιά παίζουν στους δρόμους, οι οικογένειες βολτάρουν στο πάρκο.
Η εκκένωση της πόλης θα ξεκινήσει 36 ώρες αργότερα. Οι άνθρωποι φεύγουν μέσα σε λίγες ώρες, με την υπόσχεση ότι θα επιστρέψουν σε τρεις ημέρες. Δεν θα επιστρέψουν ποτέ.
Το Τσερνόμπιλ είναι η μεγαλύτερη τεχνολογική καταστροφή του 20ού αιώνα. Η ραδιενέργεια δεν γνώρισε σύνορα: Σουηδία, Γερμανία, Ελλάδα, ακόμα και χώρες της Βόρειας Αφρικής δέχθηκαν το αόρατο κύμα της μόλυνσης. Εκατοντάδες χιλιάδες “ρευστοποιητές” — στρατιώτες, εργάτες, επιστήμονες — επιστρατεύτηκαν για να περιορίσουν τη ζημιά, θυσιάζοντας την υγεία και τη ζωή τους.
Η σοβιετική ηγεσία προσπάθησε αρχικά να αποκρύψει το δυστύχημα. Μόνο μετά τις πρώτες καταγραφές ραδιενέργειας σε εργοστάσια της Σουηδίας αναγκάστηκε να παραδεχτεί την αλήθεια. Όμως το τίμημα είχε ήδη αρχίσει να γράφεται: θάνατοι από οξεία ραδιενεργό ασθένεια, αύξηση καρκίνων του θυρεοειδούς, γενετικές ανωμαλίες, μια πληγή στο περιβάλλον που παραμένει ανοιχτή μέχρι σήμερα.
Η λογοτεχνία βρήκε στο Τσερνόμπιλ ένα από τα πιο τραγικά της θέματα. Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, με το πολυβραβευμένο βιβλίο της “Τσερνόμπιλ: Ένα χρονικό του μέλλοντος”, έδωσε φωνή στους αφανείς ήρωες, στις μάνες που έχασαν τα παιδιά τους, στους άντρες που επέστρεψαν από τον σταθμό “χωρίς μάτια, χωρίς πρόσωπα”, στους απλούς ανθρώπους που έμαθαν με τον πιο βίαιο τρόπο ότι το αόρατο μπορεί να σκοτώσει.
Σήμερα, σχεδόν σαράντα χρόνια αργότερα, το Τσερνόμπιλ δεν είναι μόνο ένα εγκαταλειμμένο τοπίο — ένα φάντασμα μέσα στη φύση που ανακτά δειλά το χώρο της. Είναι μια υπενθύμιση για το πόσο εύκολα μπορεί να χαθεί ο έλεγχος.
Για το πού οδηγεί η αλαζονεία, η αδιαφάνεια και η έλλειψη σεβασμού απέναντι στον άνθρωπο και τη φύση.
Και κυρίως, είναι μια φωνή: να θυμόμαστε εκείνους που σιώπησαν για να σωθούν οι υπόλοιποι.
The post Τσερνόμπιλ: Η νύχτα που πάγωσε ο κόσμος – 40 χρόνια μετά οι μνήμες ακόμα στοιχειώνουν appeared first on Newpost.gr.