Η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν έδειξε ότι οι ισορροπίες στη διεθνή σκακιέρα μπορούν να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Η Ευρώπη, αντί να καθορίζει, παρακολουθεί. Κι εμείς, από τη γωνία μας, πασχίζουμε να πείσουμε ότι βρισκόμαστε στη «σωστή πλευρά της ιστορίας». Μα αλήθεια, τι σημαίνει αυτό; Και ποιος την καθορίζει;
Η Ελλάδα, μεταπολεμικά, διαμόρφωσε μια σταθερή στρατηγική: να λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση. Από το Ελσίνκι και τον ρόλο της στο Κυπριακό, μέχρι την παραδοσιακή της θέση ως πυλώνας σταθερότητας στα Βαλκάνια, το αφήγημα ήταν ξεκάθαρο: επενδύουμε στη συνεννόηση. Η επιλογή να διαλέξουμε στρατόπεδο στον πόλεμο της Ουκρανίας ανέτρεψε αυτή τη στρατηγική ριζικά. Οι σχέσεις με τη Ρωσία διαλύθηκαν, χωρίς αντίστοιχη στρατηγική ωφέλεια και με τόσους εθνικισμούς να επιστρέφουν στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή.
Τα διδάγματα που δεν διδαχθήκαμε
Η Ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα όπου η χώρα μας στηρίχθηκε στα «εγγυημένα συμφέροντα» των μεγάλων δυνάμεων – και κάθε φορά βρέθηκε χαμένη.
Μικρασιατική Καταστροφή (1922): Η Ελλάδα θυσίασε εκατοντάδες χιλιάδες ψυχές και την ίδια της την επιβίωση σε μια εκστρατεία που εξαρτήθηκε από τη στήριξη των συμμάχων. Όταν εκείνοι αποφάσισαν πως το «ανατολικό ζήτημα» είχε λυθεί αλλιώς, μας άφησαν μόνους. Το αποτέλεσμα; Ο ξεριζωμός ενός ολόκληρου ελληνισμού.
Κύπρος (1974): Οι «εγγυήτριες δυνάμεις» παρακολούθησαν την τουρκική εισβολή. Κανείς δεν εμπόδισε την κατοχή που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Πενήντα και πλέον χρόνια μετά, τα «εθνικά μας συμφέροντα» είναι ακόμα όμηρος ξένων στρατηγικών.
Ίμια (1996): Μια κρίση που έδειξε με τον πιο ωμό τρόπο πώς η Ελλάδα μπορεί να συρθεί σε εθνική ταπείνωση υπό τις πιέσεις τρίτων. Η «ευγνωμοσύνη» των συμμάχων περιορίστηκε σε τηλεφωνικές παρεμβάσεις, χωρίς κανένα χειροπιαστό αντάλλαγμα για τη χώρα και με τη νομιμοποίηση των «γκρίζων ζωνών» .
Από όλα αυτά τα παραδείγματα, τι μάθαμε; Ότι τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων είναι κινούμενη άμμος. Ότι το «δόγμα» μας δεν μπορεί να είναι δουλική πρόσδεση σε έναν πόλο, αλλά ευελιξία και ισορροπία.
Τι κερδίσαμε από τη νέα στρατηγική;
Σήμερα, η Ελλάδα δηλώνει «πρόθυμο παιδί» της Δύσης. Έστειλε όπλα στην Ουκρανία, στήριξε κάθε βήμα των κυρώσεων στη Ρωσία, αναβάθμισε τη στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ. Το αντάλλαγμα; Μερικές δηλώσεις για «αναβαθμισμένο ρόλο», την ώρα που:
η Τουρκία συνεχίζει ανενόχλητη τις προκλήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο,
το Κυπριακό παραμένει παγωμένο, χωρίς καμία πίεση προς την Άγκυρα,
τα ενεργειακά της περιοχής καθορίζονται χωρίς την Ελλάδα σε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Με άλλα λόγια, δώσαμε πολλά, πήραμε ελάχιστα.
Το ίδιο λάθος με το Ισραήλ;
Κι ενώ η περιοχή μας φλέγεται από την κρίση στη Μέση Ανατολή, η Ελλάδα δείχνει ξανά υπερβολική προθυμία να στοιχηθεί χωρίς δεύτερη σκέψη στο πλευρό του Ισραήλ με το δόγμα, «ο εχθρός του εχθρού, φίλος». Κανείς δεν λέει ότι δεν πρέπει να έχουμε στρατηγικές σχέσεις. Αλλά η ερώτηση είναι: σκεφτόμαστε το μέλλον; Αν η ισορροπία στη Μέση Ανατολή αλλάξει, αν τα μέτωπα μετακινηθούν, πού θα βρεθεί η Ελλάδα;
Η γεωπολιτική δεν είναι σταθερότητα· είναι ρευστότητα. Και η πολιτική δεν είναι «σωστή πλευρά της ιστορίας» – είναι σωστή ανάγνωση του μέλλοντος.
Το μεγάλο ερώτημα
Τελικά, τι μας οδηγεί; Τα εθνικά μας συμφέροντα, ή η ανάγκη να επιβεβαιώνουμε στους συμμάχους μας πως είμαστε «καλό παιδί»; Γιατί όποτε διαλέξαμε στρατόπεδο άκριτα, πληρώσαμε το τίμημα.
Η απορία είναι απλή αλλά κρίσιμη: διαβάζουμε τις γεωπολιτικές εξελίξεις με γνώμονα το μέλλον ή με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές;
The post Τραμπ – Πούτιν και η Ευρώπη θεατής: Από «πυλώνας ειρήνης» σε «καλό παιδί» – ποιο δόγμα υπηρετεί η Ελλάδα; appeared first on Newpost.gr.