Σε μια περίοδο φαινομενικής αποκλιμάκωσης στο Αιγαίο, με την Αθήνα να επιλέγει την ήπια ρητορική και την πολιτική των «ήρεμων νερών», η Άγκυρα επενδύει στρατηγικά στη βόρεια Αφρική, ενεργοποιώντας τα ερείσματά της στη Λιβύη και επιχειρώντας να «ξεπαγώσει» το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Πρόκειται για μια συμφωνία που η Ελλάδα και η διεθνής κοινότητα θεωρούν νομικά άκυρη, ωστόσο η Τουρκία επιδιώκει να την επανενεργοποιήσει και να της προσδώσει θεσμική υπόσταση, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη γεωστρατηγική της παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Την ίδια ώρα, οι πρώην πρωθυπουργοί της χώρας –σε δημόσιες ή κατ’ ιδίαν τοποθετήσεις– έχουν επισημάνει επανειλημμένα ότι η στρατηγική κατευνασμού δεν αποδίδει. Η Διακήρυξη των Αθηνών, η οποία προέβλεπε την προσέγγιση Ελλάδας – Τουρκίας στο πλαίσιο της καλής γειτονίας, έχει καταστεί εργαλείο διπλής χρήσης για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: αφενός εμφανίζεται ως συνομιλητής της Δύσης για ζητήματα άμυνας και μεταναστευτικής πολιτικής, αφετέρου εντείνει υπόγεια τις προκλήσεις στην ελληνική ΑΟΖ, στη Θράκη και πλέον και στη Λιβύη, ενισχύοντας μεθοδικά το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η Τρίπολη υιοθετεί την τουρκική ρητορική – Αντίδραση για τα ελληνικά ενεργειακά σχέδια
Η νέα πρόκληση ήρθε από το υπουργείο Εξωτερικών της μεταβατικής κυβέρνησης της Λιβύης, η οποία κατηγόρησε την Ελλάδα για παραβίαση κυριαρχικών της δικαιωμάτων, με αφορμή τις παραχωρήσεις ερευνών υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης. Οι δηλώσεις της Τρίπολης είναι πιθανότατα προϊόν παρακίνησης –αν όχι εντολής– της Άγκυρας, η οποία αισθάνεται ότι οι ελληνικές ενεργειακές κινήσεις απειλούν το στρατηγικό της αφήγημα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η κυβέρνηση του Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά, παρότι υποτίθεται μεταβατική, έχει διατηρήσει στενούς δεσμούς με την Τουρκία και εκτελεί με συνέπεια τις τουρκικές επιδιώξεις στην περιοχή. Η επιμονή των διεθνών οργανισμών να αναγνωρίζουν την Τρίπολη ως νόμιμη κυβέρνηση, παρά την καθυστέρηση στη διεξαγωγή εκλογών και την απουσία πολιτικής ενοποίησης με την Ανατολική Λιβύη του Χαφτάρ, παρέχει στην Άγκυρα την ευκαιρία να εδραιώνει τη θέση της με «νομιμοφανείς» τρόπους.
Διμέτωπη τουρκική διείσδυση – Από την Τρίπολη στη Βεγγάζη
Η Τουρκία, ωστόσο, δεν περιορίζεται στη Δυτική Λιβύη. Η Άγκυρα επενδύει πλέον και στην Ανατολική Λιβύη, προσεγγίζοντας τον στρατάρχη Χάφταρ. Μετά τις φονικές πλημμύρες στη Ντέρνα, η Τουρκία προσέφερε ανθρωπιστική βοήθεια και οικονομική στήριξη, ενώ ο ίδιος ο Χάφταρ και στελέχη του επιτελείου του επισκέφθηκαν την Άγκυρα, ανοίγοντας δίαυλο επικοινωνίας.
Η στροφή αυτή εξυπηρετεί τον Ερντογάν, ο οποίος επιδιώκει να συνομιλεί με όλες τις πλευρές στη Λιβύη, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική του ισχύ και προσδίδοντας μεγαλύτερη «νομιμοποίηση» στο παράνομο μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης. Ο Χάφταρ αναζητά συμμάχους για να διατηρήσει την εξουσία του. Οι παραδοσιακοί του εταίροι –Αίγυπτος, Εμιράτα και δυστυχώς και η Ελλάδα– έχουν απομακρυνθεί. Έτσι, στρέφεται προς την Τουρκία, που έχει σταθερή παρουσία και στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή.
Η ελληνική απάντηση και τα δομικά ελλείμματα στρατηγικής
Στην Αθήνα, η απάντηση στις λιβυκές αιτιάσεις ήρθε δια του ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος επανέλαβε από το βήμα της Βουλής ότι η Ελλάδα ασκεί τα νόμιμα κυριαρχικά της δικαιώματα και ανακοίνωσε επικείμενη διπλωματική αποστολή σε Τρίπολη και Βεγγάζη στις αρχές Ιουλίου. Ωστόσο, η Ελλάδα πολλές φορές κινείται εκ των υστέρων. Δεν υπάρχει στρατηγικό βάθος ούτε συνεκτική πολιτική για τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Τουρκικά media: Η Άγκυρα «ποντάρει» στον Χαφτάρ για την έγκριση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου
Το έλλειμμα αυτό καθιστά δύσκολη τη χάραξη αποτελεσματικών αντιμέτρων απέναντι στην τουρκική διπλωματία πολλαπλών ταχυτήτων. Η Ελλάδα πρέπει να απειλήσει με αναστολή κάθε ευρωπαϊκής βοήθειας προς τη Λιβύη. Όσο η Τρίπολη στηρίζεται στην Τουρκία για ασφάλεια, θα λειτουργεί ως δορυφόρος της Άγκυρας, όπως άλλωστε προειδοποιήσαν ο Κώστας Καραμανλής και ο Αντώνης Σαμαράς από το Πολεμικό Μουσείο.
The post Το «μακρύ χέρι» της Άγκυρας στη Λιβύη και ο κίνδυνος αναβίωσης του τουρκολιβυκού μνημονίου – Ο Ερντογάν «πατά σε δύο βάρκες» και ζητά και ευρωπαϊκά κονδύλια άμυνας appeared first on Newpost.gr.