Μητσοτάκης – Ερντογάν: Το παρασκήνιο της συνάντησης και οι κρίσιμες αποφάσεις – Εντατικοποίηση της συνεργασίας στο μεταναστευτικό και οδικός χάρτης για την επόμενη μέρα

Ολοκληρώθηκε το απόγευμα της Τρίτης η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της 79ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Το παρασκήνιο της συνάντησης, η οποία πραγματοποιήθηκε σε κλίμα συνεργασίας και συνεννόησης, φανερώνει την πρόθεση των δύο ηγετών να εμβαθύνουν τον πολιτικό διάλογο και να προωθήσουν συγκεκριμένα βήματα προς την επίλυση κοινών προβλημάτων, με το μεταναστευτικό να κυριαρχεί στην ατζέντα.

Η συζήτηση μεταξύ των δύο ηγετών επικεντρώθηκε σε τρεις βασικούς άξονες: τις διμερείς σχέσεις, τις περιφερειακές εξελίξεις και τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκαναν απολογισμό της μέχρι τώρα πορείας των ελληνοτουρκικών σχέσεων, καταγράφοντας τις θετικές εξελίξεις αλλά και τα σημεία στα οποία απαιτείται περαιτέρω πρόοδος.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο μεταναστευτικό, όπου οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία τους, με κύριο στόχο την εξάρθρωση των δικτύων διακινητών που δρουν στην περιοχή του Αιγαίου και θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Ενδεικτικό της συμφωνίας αυτής ήταν η κοινή απόφαση να δοθεί εντολή στους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργο Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, να αναλάβουν την προετοιμασία του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα τον Ιανουάριο του 2025.

Στην ατζέντα τέθηκε επίσης το ζήτημα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), με τους δύο ηγέτες να επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους για τη συνέχιση του διαλόγου προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης των εντάσεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Οι περιφερειακές εξελίξεις, με έμφαση στην κρίση στην Ουκρανία και τις ταραχές στη Μέση Ανατολή, αποτέλεσαν ακόμη ένα κομβικό σημείο της συζήτησης, ενώ από ελληνικής πλευράς ετέθη και το ζήτημα του Κυπριακού.

Η συνάντηση έγινε στο σχήμα «τρεις συν τρεις», με τους δύο ηγέτες να συνοδεύονται από τους υπουργούς Εξωτερικών και διπλωματικούς συμβούλους τους. Το κλίμα ήταν φιλικό, με αμοιβαίες χειραψίες και ανταλλαγή ευχών, κάτι που σύμφωνα με πληροφορίες, έδειξε τη διάθεση για συνεννόηση και συνεργασία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτησε τον Χακάν Φιντάν, ενώ από την τουρκική πλευρά, ο Ερντογάν αντάλλαξε χειραψίες με τον Γιώργο Γεραπετρίτη και την Άννα Μαρία Μπούρα.

Το περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ παρείχε στους δύο ηγέτες τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν αυτή τη συνάντηση σε αυστηρά περιορισμένο χρονικό πλαίσιο, λόγω των πολλαπλών δεσμεύσεων, ωστόσο η επιθυμία και των δύο πλευρών για εντατικοποίηση της συνεργασίας ήταν εμφανής.

Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου, επισημαίνεται ότι οι δύο ηγέτες έκαναν επισκόπηση της προόδου στον πολιτικό διάλογο και συμφώνησαν να εντείνουν τη συνεργασία τους στο μεταναστευτικό. «Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία τους το επόμενο διάστημα για την εξάρθρωση των δικτύων των διακινητών που θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Ανέθεσαν στους Υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών να αρχίσουν την προετοιμασία για τη σύγκληση του επόμενου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, που θα πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα τον Ιανουάριο του 2025, στη βάση της Διακήρυξης των Αθηνών», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Η τουρκική προεδρία, από την πλευρά της, τόνισε ότι «ο πρόεδρος μας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μετέβη στη Νέα Υόρκη προκειμένου να συμμετάσχει στην 79η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, υποδέχθηκε τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο κτίριο των Ηνωμένων Εθνών». Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι «κατά τη διάρκεια της συνάντησης εξετάστηκαν οι διμερείς σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, περιφερειακά και παγκόσμια θέματα».

Ο Ερντογάν έκανε ιδιαίτερη μνεία στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, καταδικάζοντας τις επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα και τονίζοντας την ανάγκη να υπάρξει άμεση διεθνής πίεση για την παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή. Η Τουρκία, όπως ανέφερε, παραμένει προσηλωμένη στην ειρήνη και τη σταθερότητα, προσθέτοντας πως η συνέχιση του διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο πλαίσιο της Διακήρυξης των Αθηνών μπορεί να αποφέρει οφέλη και για τις δύο χώρες.

Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να επιταχύνουν τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα μέσα στους επόμενους μήνες, με ορόσημο τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας τον Ιανουάριο του 2025 στην Άγκυρα. Μέσα στο φθινόπωρο θα υπάρξουν οι πρώτες συναντήσεις σε επίπεδο τεχνοκρατών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ενώ θα αναζητηθούν τρόποι για την αποτελεσματικότερη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος, ειδικά εν όψει της αυξημένης ροής προσφύγων και μεταναστών.

Η συνάντηση αυτή αναμένεται να δημιουργήσει τις βάσεις για περαιτέρω ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες, σε μια περίοδο που οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή καθιστούν αναγκαία τη σταθερότητα και την ειρήνη.