«Και όμως γυρίζει!». Με τη φράση που αποδίδεται στον Γαλιλαίο, όταν αμφισβητούσε ανοιχτά το κατεστημένο της εποχής του, περιγράφουν στην Αμαλίας το κλίμα μετά την παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα στο Παλλάς και την κυκλοφορία της «Ιθάκης». Όχι ως μια κίνηση που «θα αλλάξει το σύστημα από τη μια μέρα στην άλλη», όπως λένε συνεργάτες του, αλλά ως την «πέτρα» που έπεσε στο βαλτωμένο πολιτικό τοπίο και ανάγκασε όλους να τοποθετηθούν.
Σύμφωνα με τους ίδιους, η δυναμική που καταγράφεται – τόσο από την εκδήλωση στο Παλλάς όσο και από το ενδιαφέρον για τις εκδηλώσεις που προγραμματίζονται «ανά την Ελλάδα, για το βιβλίο και όχι μόνο» – δείχνει ότι άνοιξε ξανά, έστω δειλά, η συζήτηση για μια νέα μεταπολίτευση. Κομβικό στοιχείο αυτής της συζήτησης, επιμένουν, είναι η επανίδρυση και ανασύνθεση της μεγάλης προοδευτικής παράταξης, όχι με «συγκολλήσεις κορυφών» και παρασκηνιακές συμφωνίες, αλλά «από τα κάτω», μέσα στην κοινωνία.
«Η πέτρα στον πολιτικό βάλτο»
Στην Αμαλίας επιμένουν ότι η πρόταση Τσίπρα απευθύνεται ευθέως στους πολίτες που σηκώνουν τα βάρη της σημερινής πολιτικής και όχι στις ηγεσίες των κομμάτων. Ως μια «βαθιά ενωτική» πρωτοβουλία, όπως τη χαρακτηρίζουν, που δεν πατά σε κομματικούς υπολογισμούς κορυφής, αλλά επιδιώκει να δώσει ελπίδα και προοπτική στη διασκορπισμένη και απογοητευμένη προοδευτική πλειοψηφία.
Γι’ αυτό και διαβάζουν την επίθεση που δέχεται πρωτίστως μέσα από επικοινωνιακά σχήματα – «reunion του παλιού ΣΥΡΙΖΑ» από τη μία, «εξορία του παλιού ΣΥΡΙΖΑ στον εξώστη» από την άλλη – ως ένδειξη αμηχανίας. Όπως υποστηρίζουν, πίσω από αυτή την αντιφατική προπαγάνδα κρύβονται όσοι «επενδύουν σε ένα σύστημα διαφθοράς, φθοράς και κοινωνικής παράλυσης» και επιχειρούν να κρατήσουν τη συζήτηση χαμηλά, σε επίπεδο κουτσομπολιού και μικρο-στρατηγικών.
Την ίδια ώρα, απορρίπτουν ως «κατασκευασμένη και βολική» την αφήγηση που – όπως λένε – αγνοεί τις δεκάδες χιλιάδες πολιτών που παρακολούθησαν την εκδήλωση του Παλλάς, είτε ζωντανά είτε από τα μέσα ενημέρωσης και το διαδίκτυο, για να εστιάσει αποκλειστικά σε προσωπικές σκοπιμότητες και ρόλους.
Το βλέμμα στον προοδευτικό χώρο – Η δύσκολη συζήτηση
Ωστόσο, στην Αμαλίας θεωρούν ότι το πραγματικό «τεστ» δεν είναι οι αντιδράσεις του Μαξίμου και των συντηρητικών κύκλων, τις οποίες χαρακτηρίζουν «προβλέψιμες, εμπαθείς και στην πεπατημένη της συκοφαντίας». Για εκείνους, το ζήτημα βρίσκεται στον αριστερό και προοδευτικό χώρο, όπου οι αντιδράσεις – «συχνά αντιφατικές, με κριτήρια ξεπερασμένα, ακόμη και με δόσεις εμπάθειας» – αποκαλύπτουν τι πραγματικά θέλει ο καθένας για την επόμενη μέρα της χώρας.
Η συζήτηση αυτή, παραδέχονται, θα είναι δύσκολη. Όμως, όπως τονίζουν, πρέπει να γίνει: όχι με όρους καταγγελίας, αλλά με όρους πολιτικής, συνείδησης της συγκυρίας και ενσυναίσθησης. Και δηλώνουν ότι θα ανοίξει εκ των πραγμάτων μέσα από τις εκδηλώσεις για την «Ιθάκη» ανά την Ελλάδα, όπου ο Τσίπρας θα απευθυνθεί κατευθείαν στον κόσμο της Αριστεράς και της προόδου, οργανωμένο και ανένταχτο.
«Απών από τα παζάρια κορυφής – παρών στην κοινωνία»
Στενοί συνεργάτες του Τσίπρα ξεκαθαρίζουν ότι ο ίδιος δεν προτίθεται να εγκλωβίσει την πρωτοβουλία του σε «αψιμαχίες κορυφής» ή σε μάχες επιρροής μεταξύ ηγεσιών. «Το θέμα για τον Τσίπρα δεν είναι οι όποιες κομματικές ηγεσίες», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Όπως λένε, δεν έχει καμία πρόθεση να απαξιώσει, να νουθετήσει ή να επιβάλει τις απόψεις του σε κόμματα και ηγεσίες. Αντίθετα, θέλει να είναι ηχηρά απών από διεργασίες «κορυφής» και ενεργά παρών στην προσπάθεια αφύπνισης των αριστερών και προοδευτικών ανθρώπων: όσων παραμένουν σε συγκεκριμένους σχηματισμούς, αλλά και εκείνων που έχουν γυρίσει την πλάτη στην κάλπη και στην οργανωμένη πολιτική.
Στον πυρήνα της πρωτοβουλίας, όπως την περιγράφουν στην Αμαλίας, βρίσκεται η κινητοποίηση της «μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας» που σηκώνει τα βάρη της σημερινής πολιτικής, βιώνει την ανασφάλεια και την απογοήτευση και αναζητά διέξοδο από τον «βάλτο».
Η «νέα μεταπολίτευση» ως στοίχημα αξιοπιστίας
Το στοίχημα, όπως το θέτει το περιβάλλον Τσίπρα, είναι διπλό:
από τη μια, η επανίδρυση της προοδευτικής παράταξης σε νέες, κοινωνικά γειωμένες βάσεις,
και από την άλλη, η διαμόρφωση ενός οράματος για μια νέα μεταπολίτευση, ικανής να αποκαταστήσει τη χαμένη αξιοπιστία των πολιτών απέναντι στο πολιτικό σύστημα και, τελικά, στη δημοκρατία.
«Και όμως γυρίζει», επαναλαμβάνουν, αφήνοντας να εννοηθεί ότι, παρά τη γενικευμένη αποστροφή προς την πολιτική, ένα κομμάτι της κοινωνίας εξακολουθεί να αναζητά συλλογικές απαντήσεις και να ανταποκρίνεται σε προσκλητήρια συζήτησης και συμμετοχής. Το αν αυτό μπορεί να πάρει σχήμα, να αποκτήσει πολιτική έκφραση και να σπάσει τη σημερινή στασιμότητα, είναι – όπως λένε – το πραγματικό διακύβευμα των επόμενων μηνών.