Σε μια στρατηγική κίνηση που θωρακίζει τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας έναντι πολιτικών σκοπιμοτήτων, προχώρησαν σήμερα οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Ευρωπαίοι εταίροι συμφώνησαν να παγώσουν επ’ αόριστον τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας που βρίσκονται σε ευρωπαϊκό έδαφος, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 210 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η απόφαση αυτή αλλάζει ριζικά το καθεστώς των κυρώσεων. Μέχρι πρότινος, το πάγωμα των κεφαλαίων απαιτούσε ανανέωση μέσω ψηφοφορίας κάθε έξι μήνες. Η διαδικασία αυτή δημιουργούσε μόνιμη ανασφάλεια στις Βρυξέλλες, καθώς υπήρχε πάντα ο κίνδυνος χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, οι οποίες διατηρούν διαύλους επικοινωνίας και καλύτερες σχέσεις με τη Μόσχα, να ασκήσουν βέτο. Μια τέτοια άρνηση ανανέωσης θα ανάγκαζε την ΕΕ να επιστρέψει τα χρήματα στη Ρωσία, σενάριο που πλέον απομακρύνεται οριστικά.
Η ΕΕ, θεωρώντας τη ρωσική εισβολή ως άμεση απειλή για τη δική της ασφάλεια, επιδιώκει να διασφαλίσει την απρόσκοπτη ροή πόρων προς το Κίεβο, χρησιμοποιώντας τα ίδια τα ρωσικά κεφάλαια ως εργαλείο πίεσης και χρηματοδότησης.
Το δάνειο των 165 δισ. και η στάση του Βελγίου
Η συμφωνία για το επ’ αόριστον πάγωμα αναμένεται να λειτουργήσει ως καταλύτης και για τη στάση του Βελγίου, το οποίο μέχρι τώρα εξέφραζε επιφυλάξεις. Με το νέο πλαίσιο, εκτιμάται ότι οι Βρυξέλλες θα ανάψουν το «πράσινο φως» για τη χορήγηση ενός δανείου – μαμούθ, ύψους έως και 165 δισεκατομμυρίων ευρώ, προς την Ουκρανία.
Τα κεφάλαια αυτά προορίζονται να καλύψουν τις πιεστικές ανάγκες του ουκρανικού προϋπολογισμού αλλά και της άμυνας της χώρας για τη διετία 2026-2027. Ένα κρίσιμο στοιχείο του σχεδιασμού είναι ο όρος αποπληρωμής: η Ουκρανία δεν θα κληθεί να επιστρέψει το δάνειο παρά μόνο όταν η Ρωσία καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις.
Οι τελικές λεπτομέρειες του δανείου και η επίλυση των επιμέρους τεχνικών ζητημάτων αναμένεται να οριστικοποιηθούν από τους Ευρωπαίους ηγέτες στη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία έχει προγραμματιστεί για τις 18 Δεκεμβρίου.