Η πολυαναμενόμενη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, δεν πραγματοποιήθηκε, έπειτα από αίτημα της τουρκικής πλευράς. Αιτία αποτέλεσε η αιφνιδιαστική απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να συγκαλέσει συνάντηση των ηγετών αραβικών και μουσουλμανικών χωρών για τη Γάζα, στην οποία η Τουρκία έπρεπε να συμμετάσχει.
Η Αθήνα επισημαίνει ότι πρόκειται για αναβολή και όχι για ακύρωση, καθώς αναζητείται νέα διαθέσιμη ώρα για τις επόμενες ημέρες στη Νέα Υόρκη, πριν την αναχώρηση του κ. Ερντογάν για την Ουάσιγκτον. Ωστόσο, η συγκυρία, αλλά και το γεγονός ότι η συνάντηση είχε καλλιεργήσει προσδοκίες ως σημείο καμπής στα ελληνοτουρκικά, δημιουργούν νέο κύκλο συζητήσεων για την πραγματική βαρύτητα που δίνει η Άγκυρα στον διάλογο με την Ελλάδα.
Το διπλωματικό υπόβαθρο
Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές, η τουρκική πλευρά ενημέρωσε εγκαίρως για την εμπλοκή, τονίζοντας ότι το ζήτημα της Γάζας αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την εξωτερική πολιτική της Άγκυρας. Η αυριανή ημέρα φέρεται να παραμένει «ανοιχτή» για πιθανή διεξαγωγή της συνάντησης, αν και το πρόγραμμα του Τούρκου προέδρου θεωρείται ιδιαίτερα φορτωμένο.
Η αναβολή έρχεται μετά τις πολύμηνες καθυστερήσεις στη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας–Τουρκίας, γεγονός που ήδη έθετε υπό αμφισβήτηση τη δυναμική της λεγόμενης «θετικής ατζέντας».
«Μήπως οι θέσεις μας ενοχλούν;»
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, μιλώντας το απόγευμα της Τρίτης στο ΟΝΕ επιβεβαίωσε ότι αναζητείται ακόμη νέα ώρα πιθανής συνάντησης αύριο, ενώ απαντώντας στα βέλη που δέχεται ήδη η κυβέρνηση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης για την αναβολή, είπε:
“Να πάρουμε το ενδεχόμενο ότι είναι παρελκυστική η αναβολή για τα μάτια του κόσμου. Ότι έψαχνε η Τουρκία να βρει δικαιολογία να το δεχθούμε και δεν είναι αναβολή και είναι ακύρωση. Να μην αρνηθώ ότι μπορεί να υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης, σε μία κίνηση που θα συνιστά απρεπέστατη ενέργεια – άλλο αναβολή άλλο ακύρωση– πρέπει να πάρουν ένα μέρος κατά της χώρας και να επιτεθούν πριν καλά καλά μάθουν τι συνέβη;”
Ο κ.Μαρινάκης διερωτήθηκε επίσης: “Έστω ότι η Τουρκία – υποθετικά, για να μην παρερμηνευθώ- ακυρώσει τη συνάντηση, αυτό τι σημαίνει; Είναι κάτι για το οποίο πρέπει να απολογηθεί η κυβέρνηση; Μήπως μπορεί να σημαίνει ότι η στάση, οι θέσεις μας, ενοχλούν;”
Τι καίει και τι όχι τον Ερντογάν
Φαίνεται πάντως ότι ο Ερντογάν… δεν καίγεται ιδιαίτερα να πραγματοποιηθεί η συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη, η οποία υπενθυμίζεται ότι είχε κανονιστεί και ανακοινωθεί την περασμένη Πέμπτη. Πολλώ δε μάλλον που προτεραιότητα του “σουλτάνου” είναι η συνάντηση που θα έχει με τον Τραμπ κατ’ ίδιαν μεθαύριο, κατά την οποία θα ζητήσει επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F35. Και ο Ερντογάν δεν θέλει να πάει σε αυτή τη συνάντηση σε αρνητικό κλίμα, αντίθετα θέλει να δείχνει ότι η Τουρκία δεν δημιουργεί προβλήματα στην ανατολική Μεσόγειο αλλά κλείνει μέτωπα.
Σημειωτέον ότι εν τω μεταξύ ο Τούρκος πρόεδρος σήμερα μίλησε στη ΓΣ του ΟΗΕ και εκτόξευσε νέες έμμεσες απειλές για το καλώδιο Ελλάδας- Κύπρου και τις ενεργειακές έρευνες στην ανατολική Μεσόγειο. Ζήτησε ταυτόχρονα εκ νέου την αναγνώριση του ψευδοκράτους, μιλώντας για δύο κράτη στην Κύπρο. Εάν λοιπόν πραγματοποιηθεί τελικά αύριο συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη, ο πρωθυπουργός δεν μπορεί παρά να θέσει κάθετα τις κόκκινες γραμμές της χώρας μας, η ο Τούρκος πρόεδρος θα απαντήσει με τις αναθεωρητικές θέσεις της Άγκυρας και δεν θα βγει ένα κλίμα θετικό.
Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει προαναγγείλει ότι θα έθετε στον κ. Ερντογάν την άρση του casus belli ως προϋπόθεση για να μην ασκήσει η Ελλάδα βέτο στο επίσημο αίτημα συμμετοχής της Τουρκίας ως τρίτης χώρας στα αμυντικά προγράμματα του SAFE.
Η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν επρόκειτο επίσης να πραγματοποιηθεί στον απόηχο της επίσημης πρότασης της Chevron για έρευνες υδρογονανθράκων σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Πελοποννήσου και κυρίως νοτίως της Κρήτης. Γεγονός που είχε προκαλέσει ενόχληση στην Άγκυρα, η οποία αντέδρασε απειλώντας ότι θα έβγαζε για έρευνες στο Αιγαίο το Πίρι Ρέις, αν και τελικά δεν πραγματοποίησε αυτή την απειλή της.
Η επίσημη πρόταση της Chevron φαίνεται πως έπαιξε καθοριστικό ρόλο και για την επανέναρξη τεχνικών συνομιλιών Ελλάδας- Λιβύης για καθορισμό ΑΟΖ, κάτι που θα αποτελούσε ένα ακόμη επιχείρημα του κ. Μητσοτάκη στην αποψινή συνάντηση.
Η Ελλάδα διαχρονικά καλεί την Τουρκία να συμφωνήσει σε προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, της μοναδικής διαφοράς που η χώρα μας αναγνωρίζει. Ωστόσο η Άγκυρα επιδιώκει να θέσει και άλλα ζητήματα στο τραπέζι, κάτι που φυσικά δεν μπορεί να δεχθεί καμία ελληνική κυβέρνηση.
Πολιτικές αντιδράσεις στην Ελλάδα
Η είδηση της αναβολής δεν έμεινε αναπάντητη στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ασκούν σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση:
ΠΑΣΟΚ – Δημήτρης Μάντζος: Χαρακτήρισε τη συνάντηση «θεσμικό πλαίσιο» για την ανάδειξη κρίσιμων ζητημάτων, σημειώνοντας ότι μια πιθανή ακύρωση θα συνιστούσε «υποβάθμιση και υποτίμηση» της χώρας.
ΣΥΡΙΖΑ – Ρένα Δούρου: Μίλησε για «περιθωριοποίηση της Ελλάδας» και «τυχοδιωκτική εξωτερική πολιτική χωρίς συνεκτική στρατηγική», κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι λειτουργεί ως «δεδομένος, προβλέψιμος σύμμαχος».
ΚΚΕ: Είδε στην αναβολή «διπλωματική επίδειξη δύναμης της Τουρκίας» και συνέδεσε τις εξελίξεις με τα «παζάρια Τραμπ–Ερντογάν για τη Μέση Ανατολή», υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο από τις «ΝΑΤΟϊκές διευθετήσεις».
Ελληνική Λύση – Κυριάκος Βελόπουλος: Μίλησε για «πλήρη απαξία» και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι έβαλε τη χώρα απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο, οδηγώντας την Ελλάδα σε διπλωματική απομόνωση.
ΝΙΚΗ: Κατήγγειλε «διγλωσσία και επικίνδυνη επιπολαιότητα» από την κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα αποδυναμώνει τη θέση της συνομιλώντας με «φιλοτουρκικούς παράγοντες» την ώρα που η Άγκυρα υπαναχωρεί από τον διάλογο.
Η αιφνίδια αναβολή γεννά ερωτήματα για το κατά πόσο η Τουρκία δίνει πραγματικό βάρος στη διατήρηση ανοιχτού διαλόγου με την Ελλάδα ή αν επιλέγει τακτικές πίεσης και καθυστερήσεων. Παράλληλα, το γεγονός ότι η συνάντηση αναβλήθηκε μόλις λίγες ώρες πριν την πραγματοποίησή της, δημιουργεί την εντύπωση μιας υποβάθμισης της σημασίας της στα μάτια της Άγκυρας.
Για την Αθήνα, το στοίχημα είναι να διασφαλίσει ότι η συνάντηση θα γίνει πριν ο Τούρκος πρόεδρος αναχωρήσει για την Ουάσιγκτον, ώστε να μην καταγραφεί διεθνώς ως ακύρωση. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατό, η ελληνοτουρκική σχέση θα επιστρέψει σε μια φάση αβεβαιότητας, με τα περιθώρια σύγκλισης να μοιάζουν ξανά στενά.
The post Αναβολή Μητσοτάκη–Ερντογάν στη Νέα Υόρκη: Διπλωματικά μηνύματα, πολιτικές αντιδράσεις και το μέλλον των ελληνοτουρκικών appeared first on Newpost.gr.